OFFICIAL DOH UPDATES ON THE CORONAVIRUS DISEASE 2019 (COVID-19) IN THE PHILIPPINES

Paano mapapanatili ng mga taong nasa bahay ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, at laging isaisip ang prinsipyong Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasang kumain ng pagkain na sobrang tamis, maalat, at taba.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw nang hindi bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya. 
5. Magkaroon ng sapat na tulog. Matulog ng hindi bababa sa 7-8 oras kada araw.
6. Umiwas sa pag-inom ng alak.
7. Huwag manigarilyo.
8. Regular na makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media.

 

Paano mababawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa bahay?

1. Panatilihing malinis ang kamay:
   • Hugasan ang kamay gamit ang sabon o tubig sa loob ng 20 segundo o higit pa.
   • Kung walang sabon at tubig, gumamit ng sanitizer na may 70% alcohol. 
   • Iwasan ang paghawak sa mukha lalo na sa mata, ilong, at bibig.
2. Tamang pag-ubo: Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
3. Regular na pag-disinfect: 
   • Linisin nang madalas ang mga surfaces sa bahay. Kabilang dito ang mga mesa, doorknobs, mga switch ng ilaw, mga hawakan, mesa, telepono, susi, keyboards, banyo, gripo, at lababo.
   • I-disinfect ang laging ginagamit na mga bagay gaya ng cellphone, susi, salamin, keyboard, at iba pang personal na gamit gamit ang 70% alcohol solution.
   • I-disinfect ang sahig at mga kuwarto gamit ang 0.5% bleach solution (7 kutsara [100 mL] bleach para sa 1 litrong malinis na tubig).
4. Iba pang konsiderasyon:
   • Magkaroon ng dobleng pag-iingat para sa mga nakatatanda at mga taong may dati nang may sakit na kasama sa bahay.
   • Panatilihin ang maayos na bentilasyon.Buksan ang bintana para patuloy ang daloy ng hangin kung maaari at/o gumamit ng electric fan.

 

Paano ko mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Manatili sa bahay. Lumabas lamang kung talagang kinakailangan (hal. bibili ng pagkain at gamot, isang beses sa isang linggo).
2. Sundin ang physical distancing (magkaroon ng hindi bababa sa isang metrong layo sa bawat miyembro ng pamilya).

 

Paano ako makakatulong upang mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

1. Kung kinakailangan mong lumabas ng bahay, magsuot ng face mask at panatilihin ang hindi bababa sa 1 metrong distansya mula sa ibang tao.
2. Para sa mga banayad na sintomas (lagnat, ubo, sore throat, at iba pang respiratory symptoms), manatili sa bahay at magpahinga. Maaari rin tumawag sa TELEMEDICINE hotline para sa konsultasyon sa numerong (02) 8424 1724 (Telimed Management Inc. and Medgate) o (02) 7798 8000 (Global Telehealth, Inc.). 
3. Para sa malubhang sintomas (hirap o pag-igsi ng paghinga, paulit-ulit na pagsakit o paninikip ng dibdib, pagkabalisa, pangingitim ng labi o mukha): tumawag sa inyong lokal na BHERT o sa DOH hotline sa  numerong (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network. Titingnan at papayuhan ka ng BHERT kung kailangang magpakonsulta at pumunta sa pinakamalapit na health facility.

Paano mapapanatili ng mga empleyado ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyong Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasang kumain ng pagkain na sobrang tamis, alat, at taba.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Mag-set ng oras na maaaring makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media.

Paano makatutulong ang mga empleyado upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa lugar ng trabaho?

1. Sa pag time-in, ipa-check ang sarili para sa mga sintomas.
2. Magsuot ng facemask sa lahat ng oras.
3. Para sa mga empleyadong nagbibigay serbisyo bilang frontliner (receiving sections, customer relation, information units) gumamit ng karagdagang personal protective equipment gaya ng face shield, mask, at gloves. 
4. Panatilihing malinis ang kamay:
   • Hugasan ang kamay gamit ang sabon o tubig sa loob ng 20 segundo o higit pa.
   • Kung walang sabon at tubig, gumamit ng sanitizer na may 70% alcohol.
   • Iwasan ang paghawak sa mukha lalo na sa mata, ilong, at bibig.
5. Tamang pag-ubo
   • Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
6. Pag-disinfect
   • Iwasan ang panghihiram ng mga gamit pang-opisina kung posible. Kung talagang kinakailangan, i-disinfect ng 70% alcohol ang hiniram bago gamitin.
   • I-disinfect ang laging ginagamit na mga bagay gaya ng cellphone, susi, salamin, keyboard, at iba pang personal na gamit gamit ang 70% alcohol solution.

Paano makatutulong ang mga employer upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa lugar ng trabaho?

1. Maglaan ng pamamaraan para masuri ang mga empleyado sa anumang sintomas bago sila pumasok sa lugar ng trabaho. 
2. Linisin nang madalas ang mga surfaces. Kabilang dito ang mga mesa, doorknobs, telepono, at computer keyboards.
3. Panatilihin malinis ang kapaligiran lalo na ang mga lugar na ginagamit ng lahat tulad ng elevators, railings, hagdanan, switch ng ilaw, at iba pang mga katulad nito. 
4. I-disinfect ang sahig at mga kuwarto gamit ang 0.5% bleach solution (7 kutsara [100 mL] bleach para sa 1 litrong malinis na tubig).
5. Gumawa ng dispenser na may alcohol-based hand rubs at ilagay sa mga pampublikong lugar. 
6. Panatilihin ang maayos na bentilasyon. Magbukas ng bintana kung maaari at/o gumamit ng electric fan.

Paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

Para sa mga empleyado:

1. Ang pagtatrabaho sa bahay ay maaaring gawin kung posible.
2. Kung hindi posible, sundin ang tamang physical distancing. Magkaroon ng hindi bababa sa isang metrong layo mula sa mga katrabaho. 

Para sa mga employers:

1. Gawin ang telecommuting sa pamamagitan ng video o telephone conferences sa halip na magsasama-sama sa isang lugar upang magpulong.
2. Kanselahin ang malakihang pagtitipon sa lugar ng trabaho (Hindi sosobra sa 10 o 50 na tao, depende sa risk severity).

 

Paano mababawasan ang pagtatagal ng COVID-19 infection?

Para sa mga empleyado: 

1. Para sa mga banayad na sintomas (lagnat, ubo, sore throat, at iba pang respiratory symptoms) manatili sa bahay at magpahinga. Maaari rin tumawag sa TELEMEDICINE hotline para sa konsultasyon sa numerong (02) 8424 1724 (Telimed Management Inc. and Medgate) o (02) 7798 8000 (Global Telehealth, Inc.). 
2. Para sa malubhang sintomas (hirap o pag-igsi ng paghinga, paulit-ulit na pagsakit o paninikip ng dibdib, pagkabalisa, pangingitim ng labi o mukha): tumawag sa inyong lokal na BHERT o sa DOH hotline sa  numerong (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network. Titingnan at papayuhan kung kailangang magpakonsulta at pumunta sa pinakamalapit na health facility.

Para sa employers:

1. Ang mga empleyadong may sintomas ay hindi na dapat papasukin sa trabaho. 
2. Sa pangyayaring ang empleyado ay biglang nagkaroon ng sintomas sa lugar ng trabaho, ang empleyado ay dapat na agad i-isolate at i-refer sa healthcare provider ng kumpanya para sa tamang pangangalaga.

Paano mapapanatili ng mga guro, estudyante, at iba pang staff ng eskwelahan ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya at laging isaisip ang prinsipyong Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasang kumain ng pagkain na sobrang tamis, alat, at taba.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Magkaroon ng sapat na tulog. Matulog ng hindi bababa sa 7-8 oras na tulog kada araw.
6. Regular na makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media.

 

Paano makatutulong ang mga guro, estudyante, at iba pang staff upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa eskwelahan?

1. Sa pagpasok sa eskwelahan, ipa-check ang sarili sa naka-assign na tao para malaman kung may mga sintomas ng sakit.
2. Kailangang isuot ang personal protective equipment ng school personnel na mayroon contact sa mga estudyante at iba pang staff ng eskwelahan (security guards, maintenance crew, mga tumatao sa kantina)
3. Magsuot ng facemask.
4. Panatilihing malinis ang kamay:
   • Hugasan ang kamay gamit ang sabon o tubig sa loob ng 20 segundo o higit pa.
   • Kung walang sabon at tubig, gumamit ng sanitizer na may 70% alcohol. 
   • Iwasan ang paghawak sa mukha lalo na sa mata, ilong, at bibig.
5. Gawin ang tamang pag-ubo: Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
6. Regular na mag-disinfect: 
   • Iwasan ang paghiram ng mga gamit pang-eskwelahan kung posible. Kung talagang kinakailangan, i-disinfect ng 70% alcohol ang hiniram bago gamitin.
   • I-disinfect ang laging ginagamit na mga bagay gaya ng cellphone, susi, salamin, keyboard, at iba pang personal na gamit gamit ang 70% alcohol solution.

 

Paano makatutulong ang mga school administrator upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa eskwelahan?

1. Turuan ang mga estudyante at mga empleyado ng tamang paghuhugas ng kamay, physical distancing at iba pang preventive measures.
2. Isama ang oras ng paghuhugas ng kamay sa schedule ng mga estudyante.
3. Maglagay ng mga dispensers na may alcohol-based hand rubs sa mga pampublikong lugar.
4. Panatilihin ang maayos na bentilasyon.
5. Maglaan ng sapat na supply sa lugar na madaling makuha, kasama dito ang tisyu at mga basurahan na hindi kinakailangang hawakan.
6. Linisin ang mga surfaces at mga bagay na madalas na hinahawakan tulad ng mesa, doorknobs, telepono, computer keyboards, at mga gamit sa pagtuturo. Itapon ang laman ng mga basurahan pag napuno na. 
7. Panatilihin malinis ang kapaligiran lalo na ang mga lugar na ginagamit ng lahat tulad ng elevators, railings, hagdanan, switch ng ilaw, at iba pang mga katulad nito.

 

Paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

Para sa mga guro, estudyante, at iba pang staff :

1. Ang pag-aaral sa bahay ay maaaring gawin kung posible.
2. Kung hindi posible, sundin ang tamang physical distancing. Magkaroon ng hindi bababa sa isang metrong layo mula sa mga ka-eskwela. 

 

Para sa school administrators:

1. Hangga’t maaari, gawin ang telecommuting sa pamamagitan ng video o telephone conferences sa halip na magsasama-sama sa isang silid-aralan
2. Iwasan ang mga aktibidad na magiging sanhi ng pagtitipon ng malaking bilang ng mga estudyante at staff gaya ng flag ceremony o recognition rites.
3. Iwasan ang mga aktibidad na magiging sanhi ng pagkakaroon ng malapitang pakikisalamuha sa pagitan ng mga estudyante at staff.

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

Para sa mga guro, estudyante, at iba pang empleyado:

1. Para sa mga banayad na sintomas (lagnat, ubo, sore throat, at iba pang respiratory symptoms) manatili sa bahay at magpahinga. Maaari rin tumawag sa TELEMEDICINE hotline para sa konsultasyon sa numerong (02) 8424 1724 (Telimed Management Inc. and Medgate) o (02) 7798 8000 (Global Telehealth, Inc.). 
2. Para sa malubhang sintomas (hirap o pag-iksi ng paghinga, paulit-ulit na pagsakit o paninikip ng dibdib, pagkabalisa, pangingitim ng labi o mukha): tumawag sa inyong lokal na BHERT o sa DOH hotline sa  numerong (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network. Titingnan at papayuhan kung kailangang magpakonsulta at pumunta sa pinakamalapit na health facility.

 

Para sa school administrators:

1. Ang mga guro, mga estudyante, at iba pang empleyado na may sintomas ay hindi na dapat pang papasukin sa paaralan.
2. Sa sitwasyong ang mga guro, mga estudyante, at iba pang staff ay biglang nagkaroon ng sintomas sa paaralan, sila ay dapat na agad i-isolate at i-refer sa healthcare provider ng paaralan para sa tamang pangangalaga.

Paano mapapanatili ng mga commuter, PUV drivers, mga operator, employers/administrators ang kanilang kalusugang pisikal?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyong Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasang kumain ng pagkain na sobrang tamis, alat, at taba.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Magkaroon ng sapat na tulog. Matulog ng hindi bababa sa 7-8 oras na tulog kada araw.

 

Paano makatutulong ang mga transport operator upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Isagawa ang wastong paglilinis at pag-disinfect sa tuwing matatapos ang bawat byahe.
2. Bigyan ng atensyon ang mga surfaces na madalas hawakan ng pasahero maging ang mga hawakan at mga pindutan.
3. Panatilihin ang maayos na sistema ng bentilasyon.
4. Maglaan ng alcohol, sanitizer, tisyu, at basurahan para sa mga pasahero sa labasan at pasukan.
5. Kung kinakailangang magtrabaho ng nakaharap sa mga tao, ang mga barker at kundoktor, kasama ang mga drayber ay dapat na paglaanan ng alcohol at face mask.

 

Paano makatutulong ang mga PUV drivers upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Magdala ng alcohol o sanitizer, o regular na maghugas ng kamay lalo na kung humahawak ng pera.
2. Ikunsidera ang pagkakaroon ng kahon na lagayan ng pera upang malimitahan ang paghawak sa pera.

 

Paano makatutulong ang mga pasahero upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Magdala at gumamit ng hand sanitizer pagkatapos humawak sa mga pampublikong kagamitan, at humawak lamang sa mga ito kung talagang kinakailangan.
2. Magsuot ng facemask
3. Iwasan ang paghawak sa mukha habang nasa byahe. 
4. Gumamit ng tisyu (o ng iyong siko) kung uubo o babahing. Gamitin ang tisyu bilang pananggalang sa lahat ng kailangan mong hawakan sa sasakyan. Agad na itapon sa basurahan pagkatapos gamitin at agad ding maghugas ng kamay.
5. Kung posible, magkaroon ng ligtas na distansya mula sa ibang pasahero.
6. I-report ang overcrowding o pag-iipon ng mga pampublikong transportasyon kasama ang mga bus at tren.

 

Paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

Para sa mga transport operator:

1. Gumawa ng marka sa sahig o sa mga upuan na magsisilbing gabay ng mga pasahero sa kanilang distansya sa isa’t isa.
2. Iwasan ang magsakay ng sobrang pasahero
3. Ikunsidera ang pagbabago ng daanan ng mga pasahero kung saan sila papasok o lalabas. Halimbawa:
   • Magkaibang ang pintuan para sa pasukan at labasan
   • Papasok lamang ang mga pasahero sa likurang pintuan upang mabawasan ang exposure ng driver.

 

Para sa mga commuter:

1. Planuhin at pag-isipan ang hindi pagbyahe tuwing rush hours upang masunod ang physical distancing.
2. Kung masama ang pakiramdam, huwag sumakay sa pampublikong transportasyon. Ngunit kung ikaw ay may sakit at kinakailangang magbyahe, gawin sa oras na walang masyadong tao bumibiyahe at magsuot ng mask.
3. Kung kaya, load-an ang iyong travel card online o sa pamamagitan ng app upang makaiwas sa mga self-service machine o ticket counters.
4. Kung posible, magkaroon ng ligtas na distansya mula sa ibang pasahero.

Bilang mamimili sa isang grocery, palengke, at iba pang tindahan, ano ang dapat kong gawin upang mapanatili kong malusog ang aking sarili?

1. Maglista ng mga masusustansyang pagkain sa inyong listahan ng grocery. Tandaan na dapat ay mayroong Go, Grow, at Glow na pagkain sa mga bibilhin.
2. Iwasan ang pagbili ng mga processed food na sobra sa alat, taba, o tamis.
3. Piliin ang mga pagkain na sariwa tulad ng gulay, prutas, at karne.

 

Bilang mamimili, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19? 

1. Sa pagpasok sa grocery o palengke, magpahid ng alcohol-based sanitizer na nakalaan.
2. Palaging magsuot ng mask habang namimili. Kapag nasa palengke, lakasan ang boses habang namimili o nakikipagtawaran upang marinig ng nagtitinda. Huwag tanggalin ang iyong mask.
3. Iwasan ang paghawak sa counter o   anumang mga bagay sa loob ng grocery o palengke kung hindi kinakailangan.
4. Hawakan lamang ang mga bagay na siguradong bibilhin. Iwasan ang pagpapalit ng mga pinili at nailagay mo na sa iyong basket.
5. I-disinfect ang mga napamili gamit ang alcohol o 0.5% bleach solution at hugasan naman ang mga sariwang pagkain sa dumadaloy na tubig bago ito itago.
6. Agad na hugasan ang mga magagamit pang mga lagayan sa pamimili.

 

Bilang tagapamahala, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Siguruhing mayroong istasyon para sa paghuhugas ng kamay o may mga hand sanitizer na maaaring gamitin ng lahat ng customer.
2. I-disinfect ang sahig at mga istante araw-araw o mas madalas pa kung posible.
3. Pansamantalang itigil ang self-service na sistema para sa mga pagkaing handa ng kainin tulad ng salad bars.
4. Magbigay ng anunsyo tungkol sa mga paraan kung paano makakaiwas sa sakit gamit ang  public service announcement.
5. Gumawa ng kautusan na dapat magsuot ng personal protective equipment (PPE) ang mga nag-aasikaso ng pagkain, mga naka-assign sa check-out counter, at mga tagalinis. Maglaan ng naaayon na PPE.

 

Bilang mamimili, paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Limitahan ang iyong paglabas. Planuhin ang listahan ng bibilhin bago pumunta sa grocery o palengke. Mababawasan nito ang hindi kinakailangang exposure.
2. Panatilihin ang isang metrong distansya sa ibang namimili.
3. Tingnan ang distansya. Sundin ang mga marka sa sahig sa check-out counter/ cashier/ booth/ stall.
4. Tingnan ang haba ng pila. Ipagpaliban na muna pamimili kung mahaba ang pila o maraming tao sa loob ng grocery o palengke.

 

Bilang tagapamahala, paaano ko mapo-protektahan ang aking mga katrabaho, empleyado, at mga mamimili upang mabawasan ang pagkakaroon ng contact sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Magtakda kung ilan lamang ang bilang na maaaring pumasok sa loob ng grocery o palengke.
2. Limitahan ang bilang ng dami ng mga pagkaing nakalagay sa mga istante na maaaring ma-expose sa mga pag-ubo at pagbahing.
3. Maglaan ng malaki at madaling makitang karatula sa mga partikular na lugar kung saan makikita ang mga item. Makatutulong itong makita agad ng mga mamimili ang kanilang kailangan.

 

Paano mababawasan ang pagtatagal ng COVID-19 infection? 

1. Ipa-check ang iyong temperatura bago pumasok sa loob ng grocery o palengke.
2. Sa pag time-in, ang mga empleyado ay dapat ding masuri para sa mga sintomas.
3. Ang mga nagtitinda sa mga stall/booth ay dapat ding masuri sa mga sintomas.
4. Huwag nang papasukin ang mga staff o mga nagtitinda na mayroong sintomas (tulad ng lagnat na may kasamang ubo) ng COVID-19.
5. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at visitors/guests  na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19.

Paano mapapanatili ng mga nagsisimba, tagasunod ng kanila relihiyon at mga empleyado ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyong Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasang kumain ng pagkain na sobrang tamis, alat, at taba.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.

 

Paano makatutulong ang religious leaders at organizations upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa lugar ng pagsamba?

1. Magkaroon ng malinaw na komunikasyon sa isa’t isa tungkol sa mga paaalala kung paano mapoprotektahan ang bawat isa bago dumalo sa isang religious gathering.
2. Suportahan ang regular at wastong paglilinis ng kamay sa paglalaan ng alcohol-based hand rubs sa mga pamilyar na lugar.
3. Hikayatin ang lahat ng dadalo na gumamit ng personal protective equipment (gaya ng face masks) at sumunod sa pansariling pag-iingat sa lahat ng dadalo. 
4. I-disinfect ang mga upuan, lamesa, tela, imahen, at iba pang kagamitan.
5. Tanggalin muna ang buffet-style na salo-salo sa mga religious gathering. 
6. Ang officiators at religious leaders ay dapat nakasuot ng mask at kung posible, magsuot ng iba pang personal protective equipment.
7. Subukan na baguhin ang mga nakasanayang religious practices:
• Sa halip na makipagkamay at yumakap, maaaring tumango o yumuko na lamang.
• Sa halip na magpasa ng collection tray, maaaring magkaroon na lamang ng collection boxes, o. ipadala ang kontribusyon sa pamamagitan ng sulat, o gamit ang electronic o online na pamamaraan.
• Ipamahagi at tanggapin na lamang ang komunyon sa kamay sa halip na sa bibig.

 

Paano makatutulong ang mga nagsisimba, tagasunod sa kanilang relihiyon, at empleyado upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19 sa lugar ng pagsamba?

1. Iwasan muna ang pagsasalo-salo ng mga pagkain, inumin at religious items gaya ng bible, rosary, at iba pa.
2. Iwasan ang paghalik at paghaplos ng rebulto at sagradon imahen.
3. Magsuot ng facemask
4. Panatilihing malinis ang kamay:
   • Hugasan ang kamay gamit ang sabon o tubig sa loob ng 20 segundo o higit pa.
   • Kung walang sabon at tubig, gumamit ng sanitizer na may 70% alcohol. 
   • Iwasan ang paghawak sa mukha lalo na sa mata, ilong, at bibig.
5. Tamang pag-ubo
   • Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
6. Pag-disinfect
   • I-disinfect ang laging ginagamit na mga bagay gaya ng cellphone, susi, salamin,t iba pang personal na gamit gamit ang 70% alcohol solution.

 

Paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

Para sa religious leaders at organizations:

1. Hikayatin ang mga kabilang sa maituturing na high risk ang hindi pagdalo sa mga pagtitipon. Magbigay na lamang ng alternatibong pamamaraan upang makadalo pa rin sila tulad ng paggamit ng cellphone at pagkakaroon ng online o recorded na misa. 
2. Limitahan ang bilang ng mga dadalo sa mga mahahalagang pagtitipon (hal. kasal at libing). Dapat abisuhan ng namumuno ang mga nasa pagtitipon na bawasan ang pakikihalubilo at panatilihin pa rin ang isang metrong layo sa bawat isa maging sa burol o pakikilibing.

 

Para sa religious followers, volunteers, at staff: 

1. Kung maaari, isagawa na lamang ang mga aktibidad sa bahay o kaya naman ay sa pamamagitan ng remote audio o video services. 
2. Panatilihin ang isang metrong distansya sa bawat sumasamba.

 

Paano mababawasan ang pagtatagal ng COVID-19 infection?

1. Magkaroon ng medical personnel na titingin kung mayroong senyales at sintomas ng COVID-19 ang mga nagsisimba.
2. Para sa mga banayad na sintomas (lagnat, ubo, sore throat, at iba pang respiratory symptoms) manatili sa bahay at magpahinga. Maaari rin tumawag sa TELEMEDICINE hotline para sa konsultasyon sa numerong (02) 8424 1724 (Telimed Management Inc. and Medgate) o (02) 7798 8000 (Global Telehealth, Inc.). 
3. Para sa malubhang sintomas (hirap o pag-iksi ng paghinga, paulit-ulit na pagsakit o paninikip ng dibdib, pagkabalisa, pangingitim ng labi o mukha): tumawag sa inyong lokal na BHERT o sa DOH hotline sa  numerong (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network. Titingnan at papayuhan kung kailangang magpakonsulta at pumunta sa pinakamalapit na health facility.

 

 

Paano mapapanatili ng empleyado at guests ng mga parke at mga lugar pang libangan ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyo ng Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasan ang pagkain ng sobrang tamis, alat, at matatabang pagkain.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Regular na makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media. 

 

Bilang guest, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Bago pumasok sa pasilidad, maglagay ng inilaang alcohol-based sanitizer. 
2. Magsuot ng face mask kapag nasa pampublikong lugar.
3. Iwasan ang paghawak sa mga kagamitan sa loob ng pasilidad.
4. Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
5. Ugaliin ang regular at wastong paghuhugas ng mga kamay sa loob ng 20 segundo o higit pa. Kung walang sabon at tubig, gumamit ng alcohol-based sanitizers na may 70% alcohol.

 

Bilang tagapamahala, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Siguruhin na mayroong handwashing stations/hand sanitizers sa mga pampublikong lugar sa pasilidad. 
2. Palagi ng i-disinfect ang lahat ng mga pasilidad araw-araw gamit ang 0.5% bleach solution.
3. I-disinfect ang receiving areas at counters tuwing may makakasalamuhang customer.
4. Ang mga receiving at guiding staff at personnel ay dapat magsuot ng face mask at iba pang personal protective equipment gaya ng face shields at gloves kung kinakailangan.
5. Maglagay ng signages bilang paalala sa mga guest ng wastong paghuhugas ng kamay at pagsasagawa ng preventive measures.

 

Bilang bisita, paano ko maiiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Huwag nang ituloy ang lakad kung maaari.
2. Panatilihin ang physical distancing o isang metrong layo sa bawat isa.
3. Iwasan ang malakihang pagtitipon sa mga parke/pasilidad.
4. Iwasan ang paglalaro ng sports o aktibidad na nangangailangan ng close contact sa bawat isa.

 

Bilang administrador, paano ko mapoprotektahan ang  mga katrabaho, empleyado, at guests upang maiwasan ang contact sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Limitahan ang bilang ng guests sa loob ng parke/pasilidad.
2. Paalalahanan ang mga visitors/guests at staff na panahalitihin ang isang metrong distansya sa bawat isa.
3. Magkaroon ng malaki at madaling makita na signages ng mga destinasyon ng inyong parke/pasilidad. Makatutulong ito upang mapuntahan agad ang kanilang destinasyon.

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

Para sa mga bisita/guests:

1. Magpa-check ng temperatura at magpa-physical assessment kung kinakailangan.

 

Para sa mga tagapamahala:

1. Sa pagpasok, ang mga empleyado at visitors/guests ay dapat matignan kung sila ay may senyales at sintomas ng COVID-19.
2. Huwag nang papasukin ang mga empleyado at visitors/guests na nagpapakita ng sintomas ng COVID-19 (tulad ng lagnat na may kasamang ubo).
3. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at visitors/guests  na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19.

Bilang manonood, paano ko mapoprotektahan ang sarili ko upang maiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Ipagpaliban na lang muna ang pagpunta sa mga sinehan.
2. Kung posible, pumunta na lamang sa pinakamalapit na sinehan para mabawasan ang unnecessary exposure.
3. Sundin ang physical distancing marks sa sahig kapag pumipila.
4. Panatilihin ang isang metrong distance sa bawat isa sa loob ng sinehan.

 

Bilang tagapamahala, paano ko mapoprotektahan ang sarili ko upang maiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Magbenta lamang ng ticket para sa mga piling upuan upang magkaroon ng ligtas na distansya sa bawat manonood. 
2. Ipatupad ang one-seat apart scheme.
3. Pahintulutan ang pagkuha ng refund ng mga bumili ng advance ticket hanggang sa araw ng screening time lamang. 
4. Ipatupad ang no-contact scheme at pagproseso at pagbili ng ticket online.

 

Bilang empleyado ng sinehan, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Ugaliin ang regular at wastong paghuhugas ng mga kamay sa loob ng 20 segundo o higit pa o kaya ay gumamit ng alcohol-based sanitizers na may 70% alcohol.
2. Magsuot palagi ng face mask tuwing makikisalamuha sa mga tao. 
3. Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.

 

Bilang manonood, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Bago pumasok sa pasilidad, maglagay ng inilaang alcohol-based sanitizer. 
2. Magsuot ng face mask kapag nasa pampublikong lugar.
3. Iwasan ang paghawak sa mga kagamitan sa loob ng pasilidad.
4. Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
5. Ugaliin ang regular at wastong paghuhugas ng mga kamay sa loob ng 20 segundo o higit pa o kaya ay gumamit ng alcohol-based sanitizers na may 70% alcohol.
6. Kung maiiwasan, ang mga miyembro ng pamilya na “high risk” ay huwag nang pumunta sa sinehan.

 

Bilang tagapamahala, paano ako makatutulong sa posibleng pagkalat ng COVID-19?

1. Siguruhin na mayroong handwashing stations/hand sanitizers sa mga estratehikong lokasyon sa sinehan.
2. I-disinfect ang lahat ng mga pasilidad araw-araw gamit ang 0.5% bleach solution.
3. Magdikit ng signages at magkaroon ng regular na pag-aanunsyo ng mga paalala sa mga crew at empleyado tungkol sa regular at wastong paghuhugas ng kamay at pagsasawa ng preventive measures.

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

Para sa mga tagapanood:

1. Magpa-check ng temperatura at magpa-physical assessment kung kinakailangan.

Para sa mga tagapamahala:

1. Sa pagpasok, ang mga empleyado ay dapat matingnan kung sila ay may senyales at sintomas.
2. Bawasan ang bilang ng mga empleyado na kailangang pumasok sa loob ng building.
3. Huwag nang papasukin ang mga staff na nagpapakita ng sintomas ng COVID-19 (tulad ng lagnat na may kasamang ubo). 
4. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at mga tagapanood na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19.

Bilang customer sa isang kantina, restaurant, at iba pang kainan, ano ang dapat kong piliin upang mapanatili kong malusog ang aking sarili?

1. Pumili ng iba’t ibang uri ng pagkain. Siguraduhing may Go, Grow, at Glow ang kakainin.
2. Iwasang umorder ng pagkaing sobrang taba, tamis, at alat.
3. Mag-tubig na lamang. Umiwas sa mga inuming sobrang tamis.

 

Bilang customer, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19? 

1. Sa pagpasok sa kainan, magpahid ng alcohol-based sanitizer na inilaan.
2. Tingnan ang distansya. Sundin ang mga marka sa sahig kapag o-order ng pagkain at pupunta sa counter.
3. Huwag tanggalin ang mask habang umo-order. Lakasan ang boses upang marinig ng kumukuha ng iyong order.
4. Iwasan ang paghawak sa counter o anumang mga bagay sa loob ng kainan kung hindi kinakailangan.
5. I-sanitize ang mesa ng alcohol kung posible. 
6. Panatilihin ang isang metrong distansya sa iba habang kumakain.

 

Bilang tagapamahala, paano ako makatutulong upang mabawasan ang posibleng pagkalat ng COVID-19? 

1. Siguraduhing mayroong istasyon para sa paghuhugas ng kamay o mga hand sanitizer na maaaring gamitin ng lahat ng customer.
2. Gumawa ng marka sa sahig para sa physical distancing. Siguraduhing may isang metrong layo ang bawat isa.
3. I-disinfect ang sahig at mga istante araw-araw o mas madalas pa kung posible.
4. Pansamantalang itigil ang self-service na sistema para sa mga pagkaing handa ng kainin tulad ng salad bars o buffets.
5. Ang mga nag-aasikaso ng pagkain, mga naka-assign sa check-out counter, at mga tagalinis ay dapat na magsuot ng personal protective equipment.

 

Bilang customer, paano mababawasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Planuhin ang iyong order bago pumunta sa kainan. Mababawasan nito ang hindi kinakailangang exposure.
2. Tingnan ang haba ng pila. Ipagpaliban na lamang ang pag-order kung mahaba ang pila o maraming tao sa loob ng kainan.
3. Piliin ang pag-take-out o pagpapa-deliver kung posible.
4. Kung sa loob kakain, agad na tapusin ang pagkain.
5. Iwasan ang pagbabahagi ng pagkain, sawsawan, at mga kagamitan sa pagkain.
6. Kung posible, gawin ang ‘clean as you go’ na sistema

 

Bilang tagapamahala, paaano ko mapo-protektahan ang aking mga katrabaho, empleyado, at mga customer upang mabawasan ang makasalumaha ang mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Itaguyod ang pag take-out o pagde-deliver na lamang kung posible.
2. Magtakda kung ilan lamang ang bilang na maaaring pumasok sa loob ng kainan.
3. Limitahan ang dami ng tao na maaaring kumain sa loob at maglagay ng espasyong isang metro sa mga upuan.

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

1. Ipa-check ang iyong temperatura bago pumasok sa loob ng kainan.
2. Sa pag time-in, ang mga empleyado ay dapat ding masuri para sa mga sintomas.
3. Huwag nang papasukin ang mga staff o mga nagtitinda na mayroong sintomas (tulad ng lagnat na may kasamang ubo) ng COVID-19.
4. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at customer  na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19

Paano mapapanatili ng empleyado at guests ng hotels at inns ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyo ng Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasan ang pagkain ng sobrang tamis, alat, at matatabang pagkain.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Regular na makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media

 

Bilang hotel guest, paano ako makakatulong upang mababawasan ang  COVID-19 infection?

1. Bago pumasok sa pasilidad, maglagay ng inilaang alcohol-based sanitizer. 
2. Magsuot ng face mask kapag nasa pampublikong lugar.
3. Iwasan ang paghawak sa mga kagamitan sa loob ng pasilidad.
4. Takpan ang ilong at bibig kung uubo o babahing gamit ang tisyu o siko. Agad na itapon ang ginamit na tisyu sa basurahang may takip at maghugas ng kamay.
5. Ugaliin ang regular at wastong paghuhugas ng mga kamay sa loob ng 20 segundo o higit pa. Kung walang sabon at tubig, gumamit ng alcohol-based sanitizers na may 70% alcohol.

 

Bilang tagapamahala, paano ako makakatulong upang mababawasan ang COVID-19 infection?

1. Siguraduhing mayroong handwashing stations/hand sanitizers sa mga pampublikong lugar sa loob ng building. 
2. Regular na i-disinfect ang lahat ng mga pasilidad gamit ang 0.5% bleach solution.
3. Labhan ang mga linen, kumot, at iba pang tela sa mainit na tubig, sabon, at bleach.
4. I-disinfect ang receiving areas at counters tuwing makakasalamuha ng customer.
5. Ang mga madalas na hawakan tulad ng elevator buttons, door knobs, panulat sa logbook, susi, at iba pa ay dapat ding regular na i-disinfect. 
6. Maglagay ng signages na nagpapaalala sa mga guest na maghugas ng kamay at gawin ang iba pang preventive measures
7. Sanayin ang mga empleyado sa housekeeping na:
   • Paggamit at paghawak ng mga disinfectant
   • Tamang pagtukoy sa mga pinaka karaniwang sintomas ng COVID-19

 

Bilang guest, paano mababawasan ang pagkakaroon ko ng pakikisalamuha sa mga taong posibleng mayroong COVID-19?

1. Limitahan ang paglabas kung hindi kinakailangan.
2. Panatilihin ang physical distancing o pagkakaroon ng isang metrong distansya sa iba pang mga guest o staff ng hotel.
3. Umiwas sa mga lugar na maraming tao sa loob ng hotel/inn

 

Bilang tagapamahala, paano ko mapoprotektahan ang aking mga katrabaho, empleyado, at guests upang maiwasan ang contact sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Magtakda kung ilan lamang ang bilang na maaaring pumasok sa loob ng hotel/inn.
2. Paalalahanan ang mga guest at staff na panatilihin ang isang metrong distansya sa bawat isa.
3. Palalahanan ang mga guest na huwag lumabas kung hindi mahalaga ang dahilan.
4. Magkaroon ng malaki at madaling makita na signages kung saan makikita ang amenities o mga kuwarto. Makatutulong ito upang mapuntahan agad ang kanilang destinasyon

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection? 

1. Kinakailangang ipa-check ng mga guest ang kanilang temperatura bago pumasok sa loob ng hotel/inn.
2. Sa pag time-in, ang mga empleyado ay dapat ding masuri para sa mga sintomas.
3. Ibigay ang kumpletong impormasyon kasama ang pangalan, contact details, at address sa pag check-in.
4. Maging tapat kapag tinanong sa lugar na pinuntahan at nagdaang paglalakbay.
5. Mag log-in sa tuwing gagamit ng amenities ng hotel/inn. 
6. Huwag nang papasukin o panatilihin sa hotel/inn ang mga empleyado  na mayroong sintomas (tulad ng lagnat na may kasamang ubo) ng COVID-19.
7. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at visitors/guests  na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19.

Paano mapapanatili ng artista/crew/ empleyado ng industriya ng pelikula ang kanilang kalusugang pisikal at mental?

1. Kumain ng masustansya, laging isaisip ang prinsipyo ng Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Iwasan ang pagkain ng sobrang tamis, alat, at matatabang pagkain.
3. Uminom ng tubig na hindi bababa sa 1.5 litro araw-araw.
4. Mag-ehersisyo araw-araw. Siguraduhin na hindi ito bababa sa 15 minuto para mas mapabuti ang resistensya.
5. Regular na makipag-usap sa mga kaibigan sa pamamagitan ng tawag o video chat sa social media.

 

Paano mapapanatili ng mga tagapamahala ng industriya ng pelikula  ang kalusugang pisikal at mental ng kanilang artista/crew/empleyado?

1. Magbigay ng mga masusustansyang pagkain, laging isaisip ang prinsipyo ng  Pinggang Pinoy ng DOH. 
2. Maglaan ng lugar sa set kung saan maaaring gumawa ng pisikal na aktibidad gaya ng pag-eehersisyo.
3. Maglaan ng lugar para sa mga artista/crew/ empleyado para mailabas nila ang kanilang kabiguan/takot/alalahanin

 

Bilang artista/crew/empleyado, paano ko mapoprotektahan ang aking sarili at mga katrabaho upang maiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Panatilihin ang isang metrong distansya sa bawat isa.
2. Kung maaari, ang mga artista ay kailangang sumunod sa physical distancing. 
3. Gayundin ang mga empleyadong magbibigay ng pagkain at inumin ay dapat sundin ang physical distancing.
4. Ipatupad ang no-contact direction sa mga crew at mga artista gamit ang speaker phones, etc.
5. Sa mga indibidwal na kakailanganing magkaroon ng close contact sa isang tao (make-up artist/sound technicians/stage mangers), dapat silang magsuot ng face masks at face shields.

 

Bilang miyembro ng creatives team, paano ko mapoprotektahan ang aking sarili at mga katrabaho upang maiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

Ipatupad ang preventive measures sa inyong ginagawang pelikula, series, etc, halimbawa:

• Kung ang eksena ay kasama ang pagpasok sa isang mall, kailangang ipakita na may isinasagawang temperature checks at may mga alcohol stations.
• Kung ang eksena ay sa loob naman ng isang restaurant, kailangang ipakita na mayroong mga marka sa sahig para sa pagpapanatili ng physical distancing sa mahahabang pila.
• Kung ang eksena ay may kasamang maraming tao, kailangang nakasuot ng face mask ang mga karakter.

 

Bilang tagapamahala, paano ko mapoprotektahan ang aking sarili at mga katrabaho upang maiwasan ang pakikisalamuha sa mga taong posibleng may COVID-19?

1. Para sa mga empleyado, maging flexible sa mga pag-aadjust ng projects at timelines nito.
2. Tignan kung maaaring gawin ang delivery of content online.
3. Tignan kung anong trabaho ang pwedeng online na lamang 
• Decision meetings
• Auditions
4. Kung kinakailanga ng pabahay para sa crew/empleyado/artista, maglaan ng mga hiwa-hiwalay na kwarto o tent.

 

Bilang artista/crew/empleyado, paano ako matutulong upang mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

1. Ugaliin ang regular at wastong paghuhugas ng mga kamay sa loob ng 20 segundo o higit pa o kaya ay gumamit ng alcohol-based sanitizers na may 70% alcohol.
2. Ugaliing magsuot ng face mask tuwing makikisalamuha sa mga tao.
3. Ugaliin ang tamang pag-ubo.
4. Para sa mga receiving/guiding staff at actors, magkaroon ng karagdagang personal protective equipment gaya ng face shields at gloves.

 

Bilang tagapamahala, paano ako matutulong upang mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

1. Siguruhin na mayroong handwashing stations/hand sanitizers sa mga estratehikong lokasyon sa studio at lugar ng shooting. 
2. I-disinfect ang lahat ng mga pasilidad araw-araw gamit ang 0.5% bleach solution.
3. Magdikit ng signages at magkaroon ng regular na pag-aanunsyo ng mga paalala sa mga crew at staff tungkol sa regular at wastong paghuhugas ng kamay at pagsasawa ng preventive measures.
4. Gawin ang shoots sa lugar na maaliwalas at may maayos na ventilation.

 

Paano mababawasan ang pagtagal ng COVID-19 infection?

Para sa artista/crew/empleyado

1. Magpa-check ng temperatura at magpa-physical assessment kung kinakailangan.
2. Ipaalam ang inyong nakaraang byahe  at relevant COVID-19 exposure sa management.
3. Huwag nang pumasok pa sa trabaho kung nagpapakita na ng senyales at sintomas ng COVID-19.

Para sa mga tagapamahala:

1. Sa pagpasok, ang mga empleyado ay dapat matignan kung sila ay may senyales at sintomas.
2. Bawasan ang bilang ng mga empleyado na kailangang pumasok sa loob ng lugar ng shoot. 
3. Huwag nang papasukin ang mga staff na nagpapakita ng sintomas ng COVID-19 (tulad ng lagnat na may kasamang ubo). 
4. Kung maaari, tignan ang nakaraang byahe at relevant COVID-19 exposure ng inyong mga empleyado.
5. Magbigay ng mga tagubilin kung saan makakakuha ng atensyong medikal ang mga empleyado at mga tagapanood na nagpapakita ng senyales at sintomas ng COVID-19.