OFFICIAL DOH UPDATES ON THE CORONAVIRUS DISEASE 2019 (COVID-19) IN THE PHILIPPINES

Sa ngayon, wala pang lunas para sa COVID-19 subalit maaaring gamutin ang inyong mga sintomas upang mapabilis ang inyong paggaling sa COVID-19.  Karamihan sa mga tao (mahigit 80%) ay magkakaroon ng bahagyang karamdaman at hindi mangangailangang pumunta ng ospital. 

Kung may nararamdamang sintomas, kumonsulta sa isang healthcare worker upang kayo ay magabayan ng sapat at tama. Papayuhan kayo kung anong home treatment ang maaari ninyong gawin o ia-advice kayong pumunta sa isang temporary treatment and monitoring facility sa inyong lugar. Hindi kinakailangang pumunta agad sa hospital kung hindi naman malala ang inyong symptoms. Uminom lamang ng gamot na inireseta sa inyo ng healthcare worker na inyong kinonsulta. Huwag po uminom ng antibiotics at iba pang gamot kung walang payo mula sa kanila.

 

Ang lahat ng iba pang mga paraan ng paggamot ay hindi pa naaprubahan o itinataguyod ng WHO at DOH. Bisitahin ang Fact Check page ng website na ito upang mapatunayan ang mga tsismis na nababasa online.

 

Para sa lagnat

Kung ikaw ay may lagnat, maaaring gawin ang mga sumusunod:

1. Bantayan ang iyong temperatura kada 4 na oras. Uminom ng paracetamol kung ang temperatura ay mahigit sa 37.5 degrees celsius. Maaari itong inumin kada 4 na oras kung patuloy ang lagnat.
2. Maligo araw-araw kung kaya at posible.
3. Huwag magsuot ng doble-dobleng damit o magkumot nang labis-labis.
4. Siguraduhing maayos ang daloy ng hangin sa kwarto. Buksan ang bintana o gumamit ng electric fan.
5. Uminom ng maraming tubig, fresh fruit juice, at mild na tsaa.

 

Para sa ubo at sore throat

Kung meron po kayong ubo at sore throat:

1. Siguraduhin ang pag-inom ng mga niresetang gamot. Sundin ang payo at inumin ito sa tamang oras.
2. Uminom ng maraming tubig.
3. Iwasan ang mga bagay na maaaring magpalala ng inyong sintomas, gaya ng alikabok, pollen, pabango at balahibo ng hayop.
4. Maaaring gawin ang mga sumusunod upang mawala ang iyong mga sintomas (tandaan: hindi ito gamot sa inyong sakit):

• • Uminom ng salabat o iba pang tsaa upang mabawasan ang kati o hapdi ng lalamunan.
  • Magmumog ng maligamgam na tubig na may kaunting asin upang mabawasan ang kati o hapdi.
  • Gumamit ng lozenges o cough drops para sa lalamunan.

 

Mga pwedeng gawin kung nanghihina ang katawan

1. Kumain nang regular. Maaari humigop ng sabaw o lugaw kung nahihirapan sa pagnguya o paglunok.
2. Siguruhin na mayroong sapat na pahinga at tulog (hindi kukulangin sa 7-8 na oras kada araw). Kailangan mo ng lakas upang labanan ang virus.
3. Kung naninirahang mag-isa, regular na magpakumusta sa mga kaibigan at kamag-anak.
4. Maghanda ng mekanismo para maalerto ang ibang tao kung bigla kang mahulog o nadapa (magsuot ng bell o iba pang maiingay na kagamitan)
5. Gumamit ng tsinelas na hindi madulas ang swelas upang maiwasan ang pagkahulog at aksidente.

 

Mga kailangang bantayan

Habang ginagawa po natin ang mga ito, bantayan po natin kung tayo ay nakakaranas ng mga sumusunod:

• Nahihirapan sa paghinga
• Hinihingal
• Tuluy-tuloy at matinding pananakit o pagbigat ng dibdib
• Pagkalito o pagkabalisa, tutulog-tulog, hirap gumising, nawawala sa sarili, at
• Pangingitim ng labi o mukha.

Ito ay mga malubhang sintomas. Tawagan ang lokal na BHERT o ang DOH hotline - (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network subscribers. Tutulungan ka nila kung kailangan mo ng medikal na atensyon at kung kailangan mai-refer sa pinakamalapit na ospital.

 

Panatilihing malakas ang katawan!

• Magkaroon nang sapat na tulog  araw-araw. Matulog nang hindi bababa sa 7-8 na oras.
• Kumain nang masusustansyang pagkain tulad ng itlog, gulay at prutas.
• Uminom nang hindi bababa sa 1.5 litro ng tubig araw-araw. Iwasan ang madalas na pag-inom ng alak at kape.
• Huwag manigarilyo.

 

Iwasang mahawaan ang iba!

• Hangga’t maaari, ihiwalay ang sarili sa ibang kasama sa bahay. Protektahan sila laban sa virus.
• Kung kailangang lumapit sa kasama sa bahay o lalabas ng bahay, magsuot ng face mask at panatilihin ang isang metrong distansya sa mga tao.
• Paalalahanan ang nangangalaga sa iyo na magsuot lagi ng mask kung lalapitan ka.
• Ugaliing maghugas ng kamay gamit ang sabon at tubig o gumamit ng alcohol-based sanitizers.
• Takpan ang bibig at ilong gamit ang tissue kapag umuubo o bumabahing. Itapon ng maayos ang mga nagamit na tissue at agad maghugas ng kamay.
• Huwag ipagamit sa iba ang mga personal na gamit tulad ng tuwalya, sapin ng kama, pinggan at kubyertos.
• I-disinfect araw-araw ang mga lugar na pinaglalagian ng mga kasama sa bahay.

 

 

 

Na-update ng Abril 22, 2020

1. Kung ikaw ay nakakaranas ng bahagyang sintomas SUBALIT hindi ka naninirahan sa lugar na nasa ilalim ng ECQ o hindi ka nagpunta sa lugar na nasa ilalim ng ECQ, manatili lamang sa tahanan at magpahinga. Hindi kailangan pumunta sa doktor o mag-pa-test.

Bahagyang sintomas (1-14 araw ng exposure):

1. • Lagnat (hindi kinakailangang mataas) 
   • Tuyong ubo 
   • Págod o Pagkahapo
   • Iba pang sintomas ng paghinga 

 

2. Kung may bahagyang sintomas AT naninirahan sa isang lugar na naka-ECQ o nagpunta sa isang lugar na naka-ECQ, tawagan ang inyong lokal na Barangay Health Emergency Response Team (BHERT) at ipaalam sa kanila. Imomonitor ka araw-araw ng BHERT, at papayuhan kung kailangan mong humingi ng medikal na atensyon at testing. Mangyaring manatili lamang sa bahay at magpahinga. Huwag lalapit sa mga kasama sa bahay sa loob ng 14 na araw upang imonitor ang iyong kondisyon.

 

3. Kung malubha ang iyong sintomas, tawagan ang lokal na BHERT o ang DOH hotline - (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network subscribers. Tutulungan ka nila kung kailangan mo ng medikal na atensyon at kung kailangan mai-refer sa pinakamalapit na ospital.

Malubhang sintomas:

• • Hirap sa paghinga o hinahapo kapag nakikipagusap sa iba; 
  • Pananakit o paninikip ng dibdib
  • Madaling malito, mahirap gisingin, o di akma ang sagot kapag kinakausap, at; 
  • Pamumutla

 

Maaring tawagan ang mga sumusunod na numero upang makipag-usap sa mga doktor para sa libreng* konsultasyon anumang oras sa pamamagitan ng telepono.

Telimed Management Inc. and Medgate Hotline	02-8424-1724
Global Telehealth, Inc. (KonsultaMD)	02-7798-8000

Ang mga hotline ay magagamit 24/7. Para sa karagadagang impormasyon tungkol sa telemedicine, i-click ito.

 

*Maaaring may bayad ang tawag

 

Na-update ng Abril 10, 2020

Karamihan sa mga tao (mahigit 80%) ay magkakaroon ng bahagyang karamdaman at hindi mangangailangang pumunta ng ospital.

Mapapangasiwaan niyo ang mga sintomas sa bahay sa pamamagitan ng:

1. Pag-inom ng gamot at pagsunod sa payong ibinigay ng healthcare worker para sa pangangasiwa ng mga sintomas. Halimbawa, ang paracetamol ay madalas inirereseta para sa lagnat. Huwag uminom ng antibiotics at iba pang gamot kung walang payo mula sa isang health professional. 
2. Pagsusuot ng face mask upang mapigilan ang pagkalat ng droplets sa iba
3. Pananatili sa silid na hiwalay sa ibang miyembro ng pamilya, at paglilimita ang pagpunta sa mga lugar na ginagamit ng iba
4. Pag-disninfect nang mabuti sa mga laging ginagamit na personal na bagay gamit ang 70% alcohol solution o bleach solution (7 kutsara [100mL] ng bleach at 1 litro ng tubig).

 

Para sa karagdagang impormasyon kung paano mapapangasiwaan ang mga sintomas, i-click ito.  

Habang ginagawa po natin ang mga ito, bantayan niyo kung kayo ay nakakaranas ng mga sumusunod:

• Nahihirapan sa paghinga
• Hinihingal
• Tuluy-tuloy at matinding pananakit o pagbigat ng dibdib
• Pagkalito o pagkabalisa, tutulog-tulog, hirap gumising, nawawala sa sarili, at
• Pangingitim ng labi o mukha.

 

Ito ay mga malubhang sintomas. Tawagan ang lokal na BHERT o ang DOH hotline - (02) 894 COVID (26843) o 1555 para sa lahat ng network subscribers. Tutulungan ka nila kung kailangan mo ng medikal na atensyon at kung kailangan mai-refer sa pinakamalapit na ospital.

 

 

 

Ang BHERT ay ang Barangay Health Emergency Response Team. 

Kailangan tawagan ang iyong lokal na BHERT kung: 

1. May banayad na sintomas (lagnat, ubong walang plema) at naninirahan sa isang lugar na naka-ECQ o nagpunta sa isang lugar na naka-ECQ. Mangyaring manatili lamang sa bahay at huwag lalapit sa mga kasama sa bahay sa loob ng 14 na araw upang ma-monitor ang iyong kondisyon.
2. Biglang makaramdam ng hirap sa paghinga, bigat sa dibdib, at iba pang malubhang sintomas. Ipaalam ito sa local na pamahalaan upang matulungan kang mai-refer sa pinakamalapit na pasilidad na tutulong sa iyo.

Maaari ding tawagan ang DOH COVID Hotline.

 

Kailangan tawagan muna ang BHERT: 

1. Para mamonitor ang mga iyong mga sintomas araw-araw.
2. Para matulungan ang mga taong kailangan ng atensyong medikal, kahit walang kinalaman sa COVID-19, at madala sila sa ospital kung kinakailangan.
3. Para matulungan ang mga taong may malubhang sintomas ng COVID-19 tulad ng hirap sa paghinga, at madala sila sa pinakamalapit na ospital.

 

Na-update ng Abril 21, 2020

Tungkol sa Telemedicine

Sa telemedicine, maaaring makipag-usap sa mga doktor para sa libreng* konsultasyon anumang oras sa pamamagitan ng telepono o online.

24/7 DOH COVID-19 Hotline	02-894-COVID (02-894-26843) 1555 para sa lahat ng network subscribers
Telimed Management Inc. and Medgate Hotline	02-8424-1724
Globe Telehealth, Inc. (KonsultaMD)	02-7798-8000
CloudPx by Xynapx Inc.	https://cloudmd.com.ph
SeeYouDoc (mobile app also downloadable at iOS or Google Play)	https://www.seeyoudoc.com
HealthNow	https://healthnow.ph/

Ang mga hotline ay magagamit 24/7. 

Bakit ako gagamit ng telemedicine sa halip na pumunta sa ospital?

1. Libre* ang konsulta sa doktor anumang oras, at hindi na kailangan pang lumabas ng bahay.
2. Mababawasan ng panganib na mahawa ng COVID-19 dahil hindi na kailangang pumunta ng ospital.
3. Matutulungan ang mga frontline workers at ospital na magpokus sa malulubhang kaso ng COVID-19.

 

Sino ang pwedeng magpakonsulta sa telemedicine?

Maaaring tumawag ang kahit sino sa loob ng NCR at kumonsulta sa doktor nang libre* kung hindi emergency o banta sa buhay ang karamdaman. Kung nasa labas ng NCR, maaring pumunta sa telemedicine websites.

Kung may emergency, mangyaring pumunta sa ospital.

 

Paano ako makakakonsulta gamit ang telemedicine?

Tawagan* lamang alinman sa mga numerong ito:

1. 24/7 DOH COVID-19 Hotline - 02-894-COVID (02-894-26843) or 1555 para sa lahat ng network subscribers
2. Telimed Management Inc. and Medgate - (02) 8424 1724
3. Globe Telehealth, Inc. (KonsultaMD) - (02) 7798 8000

Maari ring pumunta sa mga sumusunod na websites upang magpakonsulta o magiskedyul sa mga doktor gamit ang video call:

1. CloudPx by Xynapx Inc.: https://cloudmd.com.ph
2. SeeYouDoc: https://www.seeyoudoc.com (i-download ang mobile app sa iOS o Google Play)
3. HealthNow: https://healthnow.ph/

Sagutin nang tapat ang tanong ng mga doktor at sundin ang kanilang payo.

Kung kinakailangan mong personal na matingnan ng doktor, ire-refer ka sa pinakamalapit na health facility sa inyong lugar.

 

Paano ang aking privacy?

Ang mga kinikilalang telemedicine providers ng DOH ay rehistrado sa National Privacy Commission (NPC). May ipinapatupad silang mga panuntunan upang pangalagaan ang iyong karapatan ukol sa data privacy, alinsunod sa Data Privacy Act of 2012.

 

Sino ang mga doktor na tinatawagan ko?

Ang telemedicine providers ng Telimed Management Inc. at Medgate, kasama ang Global Telehealth Inc. (KonsultaMD) ay kinikilala ng DOH at lisensyadong magbigay ng telemedicine consultations.

 

*Maaaring may bayad ang tawag

 

Sinu-sino ang Barangay Health Workers at anu-ano ang kanilang responsibilidad?

• Ang mga BHW ay ang mga frontliner ng kalusugan sa ating barangay. Sila ay mga volunteer mula sa komunidad na sumailalim sa pormal na pagsasanay para mangalaga sa kalusugan ng mga pamilya sa loob ng isang assigned na lugar o catchment area. 
• Kaagapay sila ng iba pang miyembro ng health team (katulad ng doktor, nurse, at midwife) sa pagpapalaganap ng mga programa at serbisyong  pangkalusugan sa mga komunidad.
• Ang mga BHW ay nagsisilbi ring mga taga-tipon o taga-organisa ng komunidad (community organizers) upang makapagbigay ng aral at impormasyon  tungkol sa kalusugan (health educators). 
• Napakahalaga ng tungkulin ng mga BHWs sa pagpapanatili ng kalusugan sa kanilang mga barangay.

 

Ano ang papel ng mga BHW sa laban kontra COVID-19?

Ang mga BHW ay katuwang ng komunidad sa:

• Pagtukoy sa mga posibleng mayroong COVID-19;
• Pag-subaybay sa mga pamilyang naka-home quarantine o isolation;
• Pagbantay at pag-alaga sa mga pasyente sa Temporary Treatment and Monitoring Facility;
• Pagbabahagi ng kaalaman tungkol sa sakit (kung paano ito maaaring mahawahan at maiiwasan), at kung ano ang mga dapat gawin habang naka-home quarantine o isolation; at,
• Maliban sa pagtugon sa banta ng COVID-19 sa komunidad, ang mga BHWs ay nagbibigay din ng mga serbisyong medikal sa barangay tulad ng pagbabakuna, pagsugpo sa malnutrisyon, atbp. 

 

Ano ang mga tungkulin ng mga BHW sa Temporary Treatment and Monitoring Facility?

Bilang bahagi ng team na nag-aasikaso sa mga Temporary Treatment and Monitoring Facility, ang mga BHW ay inaasahang magsasagawa ng sumusunod:

• Sumailalim sa isang orientation o pagsasanay tungkol sa tamang pagsuot at paggamit ng Personal Protective Equipment (PPE) upang masiguro ang sariling kaligtasan;
• Tumulong sa araw-araw na pag-subaybay, pagbantay, at pagtala ng kalusugan ng mga taong nasa loob ng Temporary Treatment and Monitoring Facility; at, 
• Agarang pakikipag-ugnayan sa midwife, nurse, o doktor tungkol sa kalagayang pang-kalusugan (kasama ang mga sintomas na naitala) ng mga pasyente nasa loob ng Temporary Treatment and Monitoring Facility.

 

Na-update ng April 21, 2020

Kinakailangan mong madala sa isang Level 2 o 3 na ospital kung:

• Nagsimula kang hingalin o nahirapang huminga maliban bukod pa sa ibang sintomas 
• Kapag nakapagtala nang mabilis na paghinga: 30 o mas mabilis na paghinga sa loob ng isang minuto
• Kapag ang lagnat, ubo, o iba pang sintomas ay nagtuluy-tuloy at lumala kahit pa binigyan ng nararapat na gamutan

Paalala: Kailangan ipaalam sa inyong BHW o BHERT bago pumunta sa nararapat na health facility. Kinakailangan munang ma-abisuhan ang ospital na tatanggap sa pasyente.